Nieuwsbrief College van Rijksadviseurs

Doordat architecten op dit moment geen fundamentele positie in de versterkingsopgave in Groningen hebben, wordt hun vakmanschap onvoldoende benut. Dit schrijft Rijksbouwmeester Francesco Veenstra in een brief aan staatssecretaris Vijlbrief van Mijnbouw. De focus ligt op snelheid en budget. Maar echt wezenlijke onderwerpen als oog voor de unieke landschappelijke en monumentale kwaliteiten van het gebied, de economische potenties, energietransitie, gebruik van duurzame bouwmaterialen en klimaatbestendigheid komen slechts beperkt aan bod. De Rijksbouwmeester doet de staatssecretaris een aantal aanbevelingen op drie schaalniveaus: de woningen, de wijk en het gebied.  

Voor Noorderbreedte schreef Francesco Veenstra eerder een essay over de nood aan vakmanschap van architecten in de versterkingsopgave. Lees hier het essay van de Rijksbouwmeester.

Het CRa werkt, mede op verzoek van de gemeente, mee aan een toekomstperspectief voor Eemsdelta. Met het project ‘Repair with Gold’ is o.a. gewerkt aan ontwerpopgaven voor specifieke locaties en is in gezamenlijkheid opdracht gegeven voor het opstellen van een gebiedsbiografie. Lees hier meer over het project Repair with Gold.

Op donderdag 9 februari startte het CRa officieel het traject ‘biobased en natuurinclusief renoveren van corporatiebezit’ in samenwerking met 3 woningbouwcorporaties uit Heereveen, Eindhoven en Vlaardingen.

Het traject is onderdeel van het programma Een Nieuwe Bouwcultuur waarin het CRa met gemeenten, woningbouwcorporaties, onderzoekers, ontwerpers en andere deskundigen samenwerkt om biobased en natuurinclusief bouwen te stimuleren. In de hele keten: van de teelt van gewassen tot toepassing in de bouw. Andere trajecten zijn de afgeronde prijsvraag in Oirschot, waarbij 400 woningen een plek in het landschap krijgen op de Kemmer-Eindhovensedijk, en de prijsvraag in Zwolle, waarbij momenteel een woningblok wordt ontworpen in de stad.

Ook minister de Jonge heeft in de Beleidsagenda normeren en stimuleren biobased bouwen opgenomen dat hij bouwen met biobased grondstoffen wil stimuleren. Alleen als we de bouwopgave zo duurzaam mogelijk doen, kunnen we de klimaatdoelstellingen halen: CO2-neutraal, gasloos en een circulaire economie in 2050.

Op donderdag 23 februari zal het CRa samen met de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit een besloten startbijeenkomst organiseren van het project Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw.

Het is van groot belang de kwaliteitsaspecten bij fabrieksmatig bouwen te blijven agenderen en te borgen. Juist nu, met de wens tot versnelling en verduurzaming van de woningbouw. Daarom start het CRa het project Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw, dat het in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties komend jaar gaat uitvoeren en zal leiden tot een kwaliteitskader. Het doel is twee maatschappelijke belangen – meer goede woningen op de korte termijn én blijvende ruimtelijke kwaliteit – te verenigen, want ze sluiten elkaar niet uit, mits de praktijk zorgvuldig is. Een nieuwe bouwcultuur is noodzakelijk wanneer wij toekomstbestendige en veerkrachtige buurten en dorpen willen creëren.

We hebben een nieuw verhaal voor onze economie nodig. En snel ook, want de natuurlijke omstandigheden waarin onze economie lange tijd kon gedijen raken we beetje bij beetje kwijt. Voor een ‘dubbel duurzame toekomst’ ziet Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving Wouter Veldhuis een belangrijke rol weggelegd voor de ruimtelijke ordening. Er is een samenhang tussen de maatschappelijke opgaven op de lange termijn en de ruimtelijke organisatie van de economie. “Wij voeden de BV Nederland steeds weer met het kostbaarste wat we hebben: schone lucht, schoon drinkwater, goedkope energie en niet te vergeten onze schaarse ruimte.” 

Lees de blog Laten we de nieuwe economie nú in ruimtelijke banen leiden van Wouter Veldhuis voor Gebiedsontwikkeling.nu.
Lees hier meer over het programma Een economie voor de 22e eeuw.

Kunnen we onze grond, ons voedsel, onze energie, ons wonen en de natuur zien als gemeengoed in plaats van koopwaar? Op weg naar een duurzamer en eerlijker leefomgeving zijn coöperaties en burgerinitiatieven bezig aan een opmars. Steeds meer mensen willen collectief bijdragen aan oplossingen voor klimaatverandering, onze energievoorziening, de woningnood, de vergrijzing en de landbouw. We moeten samenwerken. Maar kunnen we wel samenwerken in een individualistische samenleving? En hoe kan onze toekomstige leefomgeving er dan uitzien?
9 februari boog het CRa zich samen met een aantal deskundigen over deze vragen tijdens een expertsessie. In navolging op deze sessie organiseert het CRa samen met het Tilburg Architecture Filmfestival op 15 april een publieksevenement over commons, ofwel manieren waarop gedeeld beheer van publieke zaken kan bijdragen aan een betere wereld.

Kijk op de site van TIAFF voor meer informatie en aanmelding.

Zondag 22 januari was Rijksbouwmeester Francesco Veenstra te gast bij WNL op Zondag. Hij sprak daar over de woningbouwopgave.

Rijksadviseur Jannemarie de Jonge reflecteerde in EenVandaag op de vraag of het gaat lukken om binnen 7 jaar genoeg bomen te planten in Nederland.