Programmalijn: Een nieuwe bouwcultuur
Met het programma 'Een nieuwe bouwcultuur' willen we biobased en natuurinclusief bouwen stimuleren. In de hele keten: van de teelt van gewassen tot toepassing in de bouw. Biobased en natuurinclusief bouwen, met het levend bodem-watersysteem als fundament, moet uitgroeien tot het nieuwe normaal.
Waarom?
We staan voor een grote bouwopgave. Er zijn veel nieuwe woningen nodig en er moeten ook nog eens miljoenen huizen van het gas af en geïsoleerd worden. Alleen als we dat zo duurzaam mogelijk doen, kunnen we de klimaatdoelstellingen halen: CO2-neutraal en een circulaire economie in 2050.
Daarvoor moet er wel iets veranderen: de gebouwde omgeving is nu nog goed voor zo’n 40% van onze CO2-uitstoot en energieverbruik. Dat kan en dat moet anders.
Maar het gaat niet alleen om de getallen, we zien ook bredere kansen. Daarom stellen we Een nieuwe bouwcultuur voor: een programma om vernieuwing en versnelling te laten samenvallen met de verduurzaming en verfraaiing van de woonomgeving. We maken plaats voor een bouwcultuur waarin de bouw in balans is met de natuur. Een bouwcultuur die ook toekomstige generaties een fijne woonplek biedt.
De sleutel hiervoor ligt volgens het College van Rijksadviseurs bij de inzet van biobased bouwmaterialen. Dat zijn natuurlijke, levende materialen, zoals hout, hennep, vlas, lisdodde, bamboe, stro en zeewier. Deze materialen slaan CO2 op en groeien terug tijdens de levensduur van een gebouw. Deze bouwmaterialen kunnen een grote bijdrage leveren aan:
- verduurzaming van de woningbouw
- vernieuwing van vormentaal en typologie in de architectuur
- een verrijking van het landschap
- een duurzame, gezonde en inclusieve woonomgeving.
Ook willen we onderzoeken of deze materialen zich beter lenen voor het prefabriceren van woningen. Dan kunnen we sneller bouwen.
Lees hier meer over de kansen van biobased bouwen.
Wat willen we bereiken?
We willen een bouwcultuur die niet alleen draait om aantallen woningen of winsten, maar ook om een duurzame, gezonde, natuurinclusieve leefomgeving, voor iedereen. Nu en in de toekomst.
Op verschillende bouwlocaties dagen we ontwerpers en bouwers daarom uit om ontwerpplannen te maken voor een duurzame, inclusieve en esthetische woon- en werkomgeving en zo een nieuwe bouwcultuur in gang te zetten. Met prijsvragen en pilots laten we zien dat natuurinclusief bouwen met biobased materialen haalbaar, betaalbaar en schaalbaar is.
Doelstellingen
Het programma ‘Een nieuwe bouwcultuur’ heeft de volgende doelstellingen:
- Innoveren. Het ontwikkelen en toepassen van nieuwe reken- en tekenmethoden om biobased businesscases (van teelt tot toepassing) haalbaar, betaalbaar en schaalbaar te maken.
- Realiseren en opschalen. Het realiseren van enkele grootschalige biobased projecten of een project dat (met enkele aanpassingen) op meerdere plekken toepasbaar is.
- Ontwerpkracht stimuleren. Opschalen mag niet tot eenheidsworst leiden. We zijn op zoek naar locatie-specifieke, esthetische en inspirerende voorbeelden die haalbaar en betaalbaar zijn. We stimuleren innovatie, ontwerpkracht en multidisciplinaire samenwerking.
- Beleid beïnvloeden. Al doende ontdekken we de blokkades in de systeem- en beleidswereld. Deze blokkades willen we zoveel mogelijk opheffen om een nieuwe bouwcultuur mogelijk te maken.
- Bekendheid vergroten. De nieuwe inzichten en concepten delen we actief met een breed publiek om zo het enthousiasme voor biobased en natuurinclusief bouwen te vergroten en vraag- en aanbod te stimuleren.
Initiatiefnemers
Dit programma is een initiatief van het College van Rijksadviseurs, ondersteund door het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het Rijksvastgoedbedrijf en Staatsbosbeheer.