CRa-Werkagenda 2012-2016

De techniek van het verbinden

Voor deze titel is gekozen, omdat naar het inzicht van het CRA deze tijd met haar sterk toenemende ruimtelijke en professionele fragmentatie vraagt om een verbindende houding. Met name de verbindende kwaliteit van het ontwerp kan daarbij een krachtige rol vervullen.

De agenda 2012-2016 en het werkprogramma zijn uitgewerkt in 10 thema's die de komende jaren als kompas dienen voor het advieswerk van dit CRA.

1. Her-pakken: Hergebruik is de nieuwe bouwopgave. Nederland heeft in de komende decennia minder behoefte aan nieuwbouw en meer aan goed beheer, selectief behoud en transformatie van de aanwezige voorraad.
2. Gedifferentieerde steden, gedifferentieerde mobiliteit: Mobiliteit en infrastructuur zijn nauw verbonden met stadsvorming en kennen een grote verscheidenheid in schaal en vorm. Die loopt van de ‘grote’ infrastructuur van spoor- en snelwegen en luchtvaart, tot de fijnmazige mobiliteit van fiets en voetganger.
3. Een betere Delta: Nederland neemt de komende decennia noodzakelijke maatregelen om onze delta toekomstbestendig en welvarend te houden.
4. Concentratie, stabilisatie en krimp: De stedelijke bevolking blijft groeien terwijl de periferie van het land leegloopt. Dit dwingt ons om na te denken over de veranderende gradaties van verdichting en verdunning in bebouwing, grondgebruik en infrastructuur.
5. Main, brain & green: De nationale ruimtelijke structuur van mainports, brainports en greenports veronderstelt een hoogwaardige ruimtelijke structuur met een uitstekende bereikbaarheid en een aantrekkelijk leef- en vestigingsmilieu.
6. Nieuwe cultuurlandschappen: Het landelijke gebied verandert en diversifieert. Naast grootschalige en kennisintensieve land- en tuinbouw zien we tal van initiatieven op kleine of middenschaal, gericht op nichemarkten of op combinaties met zorg, natuurbeheer, recreatie, erfgoedbeheer en educatie.
7. Energietransitie en ruimte: Energietransitie is onvermijdelijk, naarmate fossiele brandstoffen schaarser en duurder worden. De transitie heeft vergaande ruimtelijke effecten op ieder schaalniveau, van duurzame en energiezuinige gebouwen tot stedelijke ‘smart grids’ en energiewinning op regionale en nationale schaal.
8. Gezondheid, zorg en ruimte: Een goede ruimtelijke inrichting draagt bij aan een gezond leven. Een Groene Stad, een slim duurzaam ontwerp en meervoudig gebruik van de ruimte kan een stimulans bieden voor gezondheid, vitaliteit, eigen initiatief en zelfstandigheid.
9. Nieuw opdrachtgeverschap: De verhoudingen, procedures en regelgeving in de plannings- en bouwpraktijk veranderen ingrijpend. Het opdrachtgeverschap zal hierdoor een grotere variatie vertonen in vorm, schaal en inhoud. Waar de overheid opdrachtgever is, moet ze zich een zorgvuldig en voorbeeldig opdrachtgever tonen.
10. Kwaliteit in beroepsuitoefening en opleidingen: Alle genoemde veranderingen leiden tot nieuwe opgaven voor ontwerpers en vergen nieuwe vaardigheden en werkwijzen. Nederlandse ontwerpers en ontwerpopleidingen moeten zich hierop instellen.

College van Rijksadviseurs

Het CRa is opgenomen in de Actieagenda Architectuur en Ruimtelijk Ontwerp, dat in december 2012 door de Tweede Kamer is vastgesteld. Het rijk organiseert met het CRa deskundig en onafhankelijk advies ten behoeve van excellentie in opdrachtgeverschap en projecten.

Het CRa heeft als taak om onafhankelijk en integraal vanuit het ontwerp te adviseren over (nationale) ruimtelijke inrichtingsvraagstukken, gebiedsgericht en/of thematisch vanuit de ontwerpende disciplines architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur.

Het CRa is een onafhankelijk adviescollege dat intern advies uitbrengt aan de departementen op basis van dat bestaat uit een drietal Rijksadviseurs:

• ir. Frits van Dongen, Rijksbouwmeester

• prof. ir. Eric Luiten, Rijksadviseur Landschap en Water
• ir. Rients Dijkstra, Rijksadviseur Infrastructuur en Stad