Vandaag besteld: morgen circulair? Een nieuw logistiek verhaal
Jarenlang was ‘Nederland Distributieland’ het mantra. Het logistieke succes is te zien langs onze snelwegen en dorps- en stadsranden. Maar tijden zijn inmiddels drastisch veranderd. De periode van schijnbaar onbegrensde groei is voorbij.
Beschikbare ruimte voor nieuwe logistieke terreinen is schaars, ook grondstoffen worden steeds schaarser en er is een groot tekort aan arbeidskracht. Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving Wouter Veldhuis: “Er moeten scherpe keuzes gemaakt worden. Zowel over het wat, waar als hoe. De logistieke sector en daarmee het ruimtebeslag moet veel meer aansluiten op wat onze samenleving in de toekomst nodig heeft. En dat is een duurzame circulaire economie waar nabijheid een belangrijke rol speelt.”
Nabijheid, menging en creativiteit
Discussies rond de toekomst van de logistieke sector richten zich te vaak op alles wat de samenleving niet meer wil: lelijke blokkendozen, aantasting van het landschap, slechte arbeidsomstandigheden of overbelasting van het wegennet. Terwijl de discussie moet gaan over wat we wél willen. Een goed functionerende logistieke sector is essentieel om de transitie naar een duurzame en circulaire economie te maken. Met aandacht voor nabijheid en menging in plaats van functiescheiding en spreiding. En wanneer het ontworpen wordt met kwaliteit zorgt het ook nog voor een betere leefomgeving. De uitdagingen schreeuwen om creativiteit: we kunnen distributiecentra inzetten voor klimaatadaptatie. Of grote energieleverende gebouwen met zonnedaken combineren met grote energievragers zoals datacenters.
De logistiek van morgen begint vandaag
Om de bovenstaande ambities te realiseren is net als in de jaren ‘80 opnieuw een samenwerking van overheid en bedrijfsleven nodig: om een aantrekkelijk en vernieuwend verhaal rond logistiek uit te bouwen, de juiste investeringen te doen, kwaliteitseisen te stellen en randvoorwaarden vast te stellen voor ruimtelijk beleid en ontwerp. Daarbij moet er bij alle keuzes mee rekening worden gehouden dat deze bijdragen aan het vastgestelde streven dat onze economie in 2050 circulair is en ontwikkelingen leiden tot maatschappelijk meerwaarde.
Afgelopen 21 april organiseerde het College van Rijksadviseurs samen met DILAS (Dutch Industrial & Logistics Association) een Lagerhuisdebat over de toekomst van de logistiek in Nederland. Een debat met vertegenwoordiging van de grootste bedrijven uit de sector, gemeentes, provincies, rijksoverheid, wetenschap en onderwijs. Op basis van dit debat en diverse gesprekken met bedrijven, overheden, kennisinstituten en maatschappelijk middenveld, presenteert het College van Rijksadviseurs nu hoe zo’n verhaal over de toekomst van de logistiek er uit kan zien. Nog voor de zomer brengt het College een advies uit.