Leren van een datacentrum in Zeewolde

De digitalisering verandert onze economie en samenleving: we slaan alles op in de Cloud, vergaderen online en doen boodschappen via internet. Deze ontwikkeling heeft ook ruimtelijke gevolgen. De datacentra die noodzakelijk zijn om dit mogelijk te maken, vragen veel ruimte. Aan de hand van een casus in Zeewolde biedt het College van Rijksadviseurs in het advies Leren van een datacentrum handvatten om te komen tot intelligente gebouwen met duurzame oplossingen voor de lange termijn.

Datakabels

Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) heeft het College van Rijkadviseurs gevraagd om te adviseren over de casus in Zeewolde, waar de gemeente plannen heeft voor de bouw van het derde hyperscale datacenter van Nederland. Het RVB is deels eigenaar van de gronden waarop het datacenter is gepland. De gemeente Zeewolde heeft, samen met de provincie Flevoland, het Rijk verzocht drie percelen (met een gezamenlijk oppervlakte van 84 ha.) te verkopen voor de bouw van het datacenter.

Clusteren

Het College van Rijksadviseurs benadrukt dat het realiseren van datacentra een nationale opgave is . Door het clusteren van deze centra op een beperkt aantal locaties in Nederland kunnen we verspilling van schaarse ruimte en verrommeling van het landschap voorkomen. Het college vindt de locatie in Zeewolde vanuit dat perspectief minder geschikt: het is niet geclusterd  en het wordt gerealiseerd op goede landbouwgrond. Het College van Rijksadviseurs benoemt dit – ondanks dat de locatie in Zeewolde is vastgesteld – zodat we ervan kunnen leren.

Duurzaamheidsambitie

Het College ziet ook mogelijkheden om de duurzaamheidsambitie van het datacenter in Zeewolde en soortgelijke situaties in Nederland verder aan te scherpen. Het advies aan Rijk, provincies en gemeenten is om plannen voor datacenters voortaan te toetsen aan een aantal vragen en voorwaarden te stellen om te komen tot duurzame oplossingen met een brede maatschappelijke meerwaarde. Deze voorwaarden hebben – naast de locatiekeuze - betrekking op het energiegebruik, het benutten van restwarmte, maximale circulaire ketens, het efficiënt en meervoudig gebruik maken van de ruimte en het efficiënt gebruik maken van water. Ook heeft het Rijk de verantwoordelijkheid om duurzame datacenters te bevorderen en te stimuleren met beleid, wet- en regelgeving en ander instrumentarium.

Lees het advies Leren van een datacentrum in Zeewolde.