Prijsvraag verduurzaming iconische stadskerken
De Rijksbouwmeester heeft op 11 maart, samen met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), een openbare prijsvraag uitgeschreven: 'Sublieme schoonheid | sublieme duurzaamheid. Oproep voor het verduurzamen van iconische stadskerken.’
Teams van professionals uit de ontwerpdiscipline, de duurzaamheid- en de erfgoedexpertise worden uitgedaagd om te ontwerpen aan nog niet bestaande oplossingen die bijdragen aan de verduurzaming van iconische stadskerken. De Rijksbouwmeester en de RCE trekken bij deze prijsvraag samen op met negen iconische stadskerken. Het doel is om tot concrete oplossingen te komen en tegelijkertijd de maatschappelijke meerwaarde en duurzaamheid van erfgoed aan de hand van ontwerpkracht extra onder de aandacht te brengen. De prijsvraag wordt georganiseerd in samenwerking met Architectuur Lokaal.
Poëzie, techniek en schoonheid
Grote stadskerken staan voor dezelfde opdracht als de hele maatschappij: verduurzaming. Dit biedt de kerken niet alleen meer comfort en grotere exploitatiemogelijkheden, maar bespaart ook geld op de energierekening waardoor de instandhouding van het gebouw beter verzekerd is. Daarnaast draagt verduurzaming bij aan de maatschappelijke doelstelling om zuiniger om te gaan met energie. De meeste van de negen opvallende, gezichtsbepalende en monumentale kerken zijn dan ook al actief met allerlei duurzaamheidsmaatregelen, maar het bijzondere karakter van deze monumenten maakt dat ze voor een deel niet uit de voeten kunnen met reguliere duurzaamheidstoepassingen. De bijzondere kerkgebouwen vragen om innovatieve energieoplossingen mét ontwerpkwaliteit. Om een vernieuwende combinatie van poëzie, techniek en schoonheid.
Negen iconische kerken
Negen iconische stadskerken willen deze uitdaging aan gaan: de Oude Kerk in Amsterdam, de Der Aa-kerk in Groningen, de Pieterskerk in Leiden, de Stevenskerk in Nijmegen, de Grote Kerk in Naarden, de Grote Kerk in Zwolle, de Kathedrale basiliek Sint Bavo in Haarlem, de Sint-Janskathedraal in ’s-Hertogenbosch en de Domkerk in Utrecht.
De laatste drie kerken (Haarlem, Den Bosch en Utrecht) zijn hoofdzakelijk in religieus gebruik, terwijl de andere zes kerken grotendeels in zakelijk gebruik zijn.
Opgave
Gevraagd wordt om inspirerende, innovatieve en passende ontwerpvoorstellen die bijdragen aan een substantiële verduurzaming van grote stadskerken. De verduurzamingsopgave in deze oproep is gevat in drie thema’s: nadenken over het gebruik en comfort van de binnenruimte, energiekoppelingen die met de omgeving mogelijk zijn en de verbinding met de maatschappij als een sociale vorm van verduurzaming.
De voorstellen moeten getuigen van hoogwaardige kwaliteit en ook in esthetisch opzicht geslaagd te noemen zijn. De voorstellen sluiten ook aan bij de wensen van de kerkeigenaren, het gebruik, de monumentale waarden en de kwaliteit van dit bijzonder type gebouwen. Tegelijkertijd hoeven de voorstellen geen strakke maatwerk oplossingen te bieden die slechts toepasbaar zijn voor één specifiek kerkgebouw. Het is juist de bedoeling om de ‘haute couture’ oplossingen die bedacht worden realistisch, herhaalbaar en/of opschaalbaar te laten zijn, zodat ze vertaald kunnen worden naar een ‘prêt-à-porter’ aanpak en/of productontwikkeling voor andere monumentale (kerk)gebouwen.
Deelname en reglement
De procedure betreft een openbare prijsvraag met voorselectie. Deelname staat open voor teams die zowel de ontwerpdiscipline als duurzaamheid- en erfgoedexpertise in zich verenigen. Om geïnteresseerden in deelname aan de prijsvraag een handreiking te bieden bij het samenstellen van een ontwerpteam heeft de uitschrijver een matchingsplatform beschikbaar gesteld.
De prijsvraag verloopt geheel digitaal volgens het reglement 'Sublieme schoonheid | sublieme duurzaamheid. Oproep voor het verduurzamen van iconische stadskerken'. Het reglement en bijlagen zijn te downloaden op de website van Architectuur Lokaal.
Vragen en antwoorden
Geïnteresseerden in deelname aan de prijsvraag kunnen tot en met dinsdag 30 maart 2021 vragen stellen via een email aan de contactpersoon van de prijsvraag: bram.talman@arch-lokaal.nl. De vragen en de antwoorden daarop worden telkens direct in een Q+A document op de webpagina van de prijsvraag gepubliceerd. Dit document wordt na de sluiting van de vragenronde vervangen door de Nota van inlichtingen.
Voorselectie en aanmelden
De voorselectie van de prijsvraag vindt plaats op basis van portfolio en motivatie voor deelname van de teams. Bij aanmelding wordt aan de teams gevraagd om een voorkeur aan te geven (top 3) voor de drie door uitschrijver vastgestelde ontwerpthema’s. Uit de aanmeldingen selecteert een jury maximaal negen teams (maximaal drie per ontwerpthema) die worden uitgenodigd voor deelname aan de prijsvraag. Daarbij wijst de jury één van de drie thema’s toe aan elk van de geselecteerde teams om nader uit te werken.
Aanmelden voor de voorselectie geschiedt via een formulier dat te vinden is op de website van Architectuur Lokaal.
De aanmeldingstermijn sluit op dinsdag 13 april 2021 om 12.00 uur (middag).